Τάξη ΣΤ' : Οι δάσκαλοι του Γένους

"Καλύτερα αδελφέ μου, να έχεις ελληνικό σχολείο στην χώρα σου, παρά να έχεις βρύσες και ποτάμια, διότι οι βρύσες ποτίζουν το σώμα, τα δε σχολεία ποτίζουν την ψυχή. Και ωσάν μάθεις το παιδί σου γράμματα, τότε λέγεται άνθρωπος· το σχολείο ανοίγει τας Εκκλησίας, όλα τα παιδιά να μανθάνουν ολίγα έστω, αλλά γερά γράμματα, ποτισμένα με το πνεύμα της Χριστιανικής θρησκείας, που περικλείει μέσα της όλα τα αναγεννητικά στοιχεία".
Κοσμάς ο Αιτωλός

Τον  πρώτο καιρό της σκλαβιάς στους Τούρκους  το σκοτάδι της αμάθειας σκέπασε  τον ελληνισμό. Οι περισσότεροι λόγιοι του Βυζαντίου κατέφυγαν στη χριστιανική Δύση. Ο σκλαβωμένος λαός έμεινε χωρίς δασκάλους και σχολεία.

Στην  προσπάθεια να βγει το σκλαβωμένο Γένος (οι σκλαβωμένοι Έλληνες)  από την αμάθεια και τη δουλεία βοήθησαν πολύ οι Δάσκαλοι του Γένους.

Αυτοί ήταν μορφωμένοι άνθρωποι  που είχαν φλογερή αγάπη για την πατρίδα και κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας συνέβαλαν, με την προφορική διδασκαλία τους ή με τα κείμενα τους, στην καλλιέργεια της ελληνικής παιδείας.

Πολλοί από αυτούς ήταν κληρικοί.

 

Ευγένιος Βούλγαρης

 

Αυτοί δίδασκαν σε ναούς, σχολεία (σχολεία υπήρχαν μόνο στις πόλεις) και σε δημόσιους χώρους, προετοιμάζοντας πνευματικά και ιδεολογικά τη Μεγάλη Επανάσταση του 1821.

 

Κάτι ακόμα... Το κρυφό σχολειό  (κλικ).

Ο θρύλος θέλει τα ελληνόπαιδα την εποχή της τουρκοκρατίας να πηγαίνουν κρυφά τη νύχτα σε σπηλιές και μοναστήρια για να μάθουν γράμματα. Πασίγνωστο είναι το παιδικό τραγούδι "Φεγγαράκι μου λαμπρό"..

                  Μουσείο κέρινων ομοιωμάτων Βρέλλη, Γιάννενα : Κρυφό Σχολειό

 

Με το έργο τους οι δάσκαλοι του γένους βοήθησαν στην ανάπτυξη του Φιλλεληνισμού στην Ευρώπη και στη διάδοση των φιλελύθερων ιδεών του Διαφωτισμού στην ελληνική χερσόνησο. Αυτές οι επαναστατικές, πρωτοποριακές ιδέες δημιούργησαν τον Νεοελλληνικό Διαφωτισμό (κλικ). 

 

Μια απ' τις πιο σπουδαίες μορφές του Νεοελληνικού Διαφωτισμού είναι ο δάσκαλος του Γένους Κοσμάς ο Αιτωλός (κλικ)

Κοσμάς ο Αιτωλός

Ήταν λόγιος μοναχός του Αγίου Όρους, ιεροκήρυκας και μάρτυρας.

Το κήρυγμά του έβρισκε μεγάλη απήχηση στον υπόδουλο ελληνικό 

πληθυσμό της υπαίθρου, όπου περιόδευσε για να αναχαιτίσει 

 (σταματήσει) τους εξισλαμισμούς, ιδρύοντας σχολεία. 

Συνδύαζε το πνεύμα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και της παιδείας με τη θρησκευτική πίστη και την εθνική συνείδηση. 

 

Προέτρεπε στην ίδρυση σχολείων ως μέσο για τη διατήρηση της ελληνικότητας και της ορθόδοξης πίστης.

Η δράση του ενόχλησε Τούρκους, Ενετούς και Εβραίους και έτσι βρήκε μαρτυρικό θάνατο από τους Τούρκους στις 24 Αυγούστου 1779.

 

 

 

Οι δάσκαλοι του Γένους

View more presentations or Upload your own.