ΒΑΣΙΚΑ ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

ΤΕΧΝΙΚΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

Βασικά γνωρίσματα του ποιήματος είναι:
ο στίχος και η στροφή.
Ο στίχος (μια γραμμή του ποιήματος) ανάλογα με τον των αριθμό συλλαβών είναι από
πεντασύλλαβος μέχρι δεκαπεντασύλλαβος, με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Οι στροφές( στροφή = ένα κομμάτι του ποιήματος) ανάλογα με τον αριθμό των στίχων
που έχουν είναι: -ίστιχες, τρίστιχες, τετράστιχες κ.λπ.
Υπάρχουν και ποιήματα, που είναι γραμμένα σε ελεύθερο στίχο, χωρίς στροφές και
ομοιοκατάληκτους ισοσύλλαβους στίχους.
Χαρακτηριστικά του στίχου
Ρυθμός-Μέτρο-Ομοιοκαταληξία
Ρυθμός είναι η αρμονία του στίχου, χάρη στην οποία ένα ποίημα μπορεί να μελοποιηθεί
και να γίνει τραγούδι.
Μέτρο είναι ο αριθμός τονισμένων άτονων συλλαβών του στίχου, για να’ χουμε ρυθμό
και αρμονία.
Ομοιοκαταληξία ή ρίμα είναι η ομοηχία (μοιάζουν ακουστικά ) των τελευταίων
συλλαβών σε δυο ή περισσότερους στίχους.
Είδη ομοιοκαταληξίας
Ζευγαρωτή
Πλεχτή
Σταυρωτή
Μικτή
Ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία
♦Συ που κόσμους κυβερνάς (α)
♦και ζωή παντού σκορπάς .(β)
♦Άκου τούτη τη στιγμή (γ)
♦των παιδιών σου τη φωνή (δ)
♦Έχουν ομοιοκαταληξία κατά ζεύγη ( ο α΄ με το β΄ και ο γ΄ με τον δ΄)
Πλεχτή ομοιοκαταληξία
♦Σε γνωρίζω από την κόψη (α)
♦του σπαθιού την τρομερή (β)
♦σε γνωρίζω από την όψη (γ)
♦που με βια μετράει την γη (δ)
♦Έχουν ομοιοκαταληξία ο ( α΄με τον γ΄και ο β΄με τον δ΄ πλέκονται
Σταυρωτή ομοιοκαταληξία
♦Από φλόγες η Κρήτη ζωσμένη (α)
♦τα βαριά της σίδερα σπα (β)
♦και σαν πρώτα χτυπιέται χτυπά (γ)
♦και γοργή κατεβαίνει (δ)
♦Έχουν ομοιοκαταληξία ο ( α΄με τον δ΄και ο β΄με τον γ΄),
Μικτή ομοιοκαταληξία
Έχουμε όταν οι στίχοι έχουν και ζευγαρωτή και πλεχτή ή σταυρωτή ομοιοκαταληξία.
♦Αν ήμουν φτερωτό πουλί (α)
♦με την λαλιά την πιο καλή (β)
♦το σύμπαν θα ξυπνούσα .(γ)
♦Αν ήμουν μια λουλουδιά (δ)
♦την πιο καλή μυρωδιά (ε)
♦στο σύμπαν θα σκορπούσα (στ)
♦Οι πρώτοι στίχοι, α΄και β΄, έχουν ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία.
Οι άλλοι στίχοι έχουν σταυρωτή.